Köklü İfadeleri İçeren Denklemler 9. Sınıf Konu Anlatımı Özeti

9. Denklemler ve Eşitsizlikler ünitesinde yer alan Köklü İfadeleri İçeren Denklemler konusunu tekrar etmek için çok güzel özet konu anlatımı hazırladım. Sorularınızı, Soru Sor sayfasından sorabilirsiniz.

Köklü İfadeler ve Özellikleri

Kök, bir sayının belirli bir üssüne göre alınan karekök, küpkök veya daha genel olarak n’inci kökünü ifade eder.

Köklü ifadeleri temsil etmek için $\sqrt{}$ sembolü kullanılır. Örneğin, $\sqrt{4}$ ifadesi, 4 sayısının karekökünü temsil eder ve değeri 2’dir. Benzer şekilde, $\sqrt[3]{8}$ ifadesi, 8 sayısının küpkökünü temsil eder ve değeri 2’dir.

Köklü ifadelerin bazı önemli özellikleri vardır:

Pozitif karekök: $\sqrt{a}$ ifadesi her zaman pozitif bir değeri temsil eder. Örneğin, $\sqrt{9} = 3$ ve $\sqrt{16} = 4$ .
Köklü ifadelerin toplaması ve çarpımı: $\sqrt{a} + \sqrt{b}$ veya $\sqrt{a} \cdot \sqrt{b}$ gibi köklü ifadeleri toplama veya çarpma işlemlerine tabi tutarken, köklerin içindeki sayılar aynı olmalıdır. Örneğin, $\sqrt{2} + \sqrt{2} = 2\sqrt{2}$ ve $\sqrt{3} \cdot \sqrt{3} = 3$ .

$n$ bir pozitif tamsayı olmak üzere, $n > 1$ ve $x \in \mathbb{R}$ kabul edelim. Bu durumda, $x^n = a$ eşitliğini sağlayan $x$ değerlerine $a$ ‘nın $n$ ‘inci kuvvet kökü denir.

* Eğer $n$ çift ise, $x=\sqrt[n]{a}$ veya $x=-\sqrt[n]{a}$ olur.

* Eğer $n$ tek ise, $x=\sqrt[n]{a}$ olur.

$\sqrt{ }$ sembolü bir sayının pozitif karekökünü temsil etmek için kullanılır. $a \in \mathbb{R}$ için $\sqrt{a} \geq 0$ dır.

Ayrıca, köklü ifadeleri aşağıdaki şekillerde tanımlayabiliriz:
$\sqrt{a} \rightarrow$ a nin karekökü
$\sqrt[3]{a} \rightarrow$ a nın küpkökü

$n$ bir pozitif tamsayı olmak üzere:
$2 n+\sqrt[1]{a}$ ifadesinin tanımlı olması için $a \in \mathbb{R}$ olmalıdır.
$\sqrt[2 n]{a}$ ifadesinin tanımlı olması için $a \geq 0$ olmalıdır.

$n \in Z^{+}$ ve $n>1$ için

$\sqrt[n]{0}=0 \text { olur. }$

Köklü ifadeler ve denklemler matematikte önemli bir konudur. İşte bazı temel kurallar:

Kök ve üslü ifadeler arasındaki ilişki: Bir köklü ifade, aslında bir üslü ifadeyi temsil eder. Örneğin, $\sqrt[n]{x}$ ifadesi, $x$ sayısının $\frac{1}{n}$ üssünü temsil eder.
Köklü ifadelerin değerleri: Köklü ifadelerin değerleri bazı durumlara göre değişir:
- Eğer $n$ tek bir sayı ise, $\sqrt[n]{x^n} = x$ olur.
- Eğer $n$ çift bir sayı ise, $\sqrt[n]{x^n} = |x|$ olur.
Üslü ifadelerin köklü ifadelere dönüşümü: Bir üslü ifadeyi köklü ifadeye dönüştürmek için, üssü $\frac{m}{n}$ olarak değiştiririz. Örneğin, $\sqrt[n]{x^m} = x^{\frac{m}{n}}$ olur.
Köklü ifadelerin toplama ve çarpma: Köklü ifadeleri toplarken veya çarptığımızda, içlerindeki sayılar aynı olmalıdır. Örneğin, $x\sqrt[n]{a} + y\sqrt[n]{a} - z\sqrt[n]{a} = (x+y-z)^n\sqrt{a}$ şeklinde bir denklem elde ederiz.

Köklü ifadeler ve denklemler hakkında önemli kurallar şunlardır:

Köklü ifadelerin çarpımı: Eğer $n$ pozitif bir tam sayı ise, $\sqrt[n]{x} \cdot \sqrt[n]{y} = \sqrt[n]{x \cdot y}$ şeklindedir. Yani, iki köklü ifadenin çarpımı, içlerindeki sayıların çarpımını kök içinde gösterir.
Köklü ifadelerin bölünmesi: Eğer $n$ pozitif bir tam sayı ise, $\frac{\sqrt[n]{x}}{\sqrt[n]{y}} = \sqrt[n]{\frac{x}{y}}$ şeklindedir. Yani, iki köklü ifadenin bölümü, içlerindeki sayıların bölümünü kök içinde gösterir.
Üs olan köklü ifadeler: Eğer $n$ ve $m$ tamsayılar ise, $(\sqrt[n]{x})^m = \sqrt[n]{x^m}$ şeklindedir. Yani, kök içindeki sayının üssünü almak, sayının üssünü kök içinde göstermekle aynıdır.
Karmaşık köklü ifadeler: Eğer $n$ , $k$ ve $m$ tamsayılar ise, $\sqrt[n]{x^m} = \sqrt[n \cdot k]{x^{m \cdot k}} = \sqrt[n]{k} \sqrt{x^{\frac{m}{k}}}$ şeklindedir. Yani, kök içindeki sayının üssünü, başka bir sayıyla çarptıktan sonra kök içinde göstermek mümkündür.
Basit bir indirgeme: $\sqrt{a^2 \cdot b} = a \sqrt{b}$ şeklindedir. Yani, bir sayının karesiyle çarpılan başka bir sayının kökü, ilk sayının kendisiyle çarpılan ikinci sayının köküne eşittir.
Köklü ifadelerin toplamı: Eğer $n$ pozitif bir tam sayı ise, $\sqrt[n]{x^n \cdot y} = x \cdot \sqrt[n]{y}$ şeklindedir. Yani, bir sayının üssüyle çarpılan başka bir sayının kökü, ilk sayının kendisiyle çarpılan ikinci sayının köküne eşittir.

Kök dışındaki bir ifadeyi kök içine alırken, ifadenin üssünü kökün derecesiyle çarpmamız gerekmektedir.

Örneğin, $m$ ve $n$ pozitif tam sayılar ve $x$ pozitif bir gerçel sayı ise, $\sqrt[m]{\sqrt[n]{x}} = \sqrt[m \cdot n]{x}$ şeklindedir. Yani, bir ifadenin kökünü alıp daha sonra bu ifadeyi başka bir kökün içine aldığımızda, ifadenin üssü, köklerin dereceleriyle çarpılır.

Kök dereceleri farklı olan ifadelerle çarpma ve bölme işlemleri yaparken, kök derecelerini eşitlememiz gerekmektedir. Kök dereceleri, en küçük ortak katlarında eşitlenir. Bu şekilde, farklı kök derecelerine sahip ifadelerle işlem yapabiliriz.

Rasyonel sayıyla çarpılan bir ifade, onun eşleniğidir. Yani, iki ifade birbirinin eşleniği olarak adlandırılır.

Aşağıdaki ifadelerde bu kuralları kullanabiliriz:

$\sqrt{a} \cdot \sqrt{a} = a$
$(\sqrt{a} - \sqrt{b}) \cdot (\sqrt{a} + \sqrt{b}) = a - b$
$(a - b) \cdot (a + b) = a^2 - b^2$
$(a \pm b)^2 = a^2 \pm 2ab + b^2$
$\sqrt{a \pm 2 \sqrt{b}}$ şeklindeki köklü ifadelerde, $a = x + y$ ve $b = x - y$ ise, $\sqrt{a \pm 2 \sqrt{b}} = \sqrt{x} \pm \sqrt{y}$ (burada $x > y$ ) şeklinde yazılabilir.

Köklü İfadeler ve Özellikleri

Bir Yorum YazınYanıtı İptal Et