Diğer eğitim projelerimize baktınız mı ? KolayBiyoloji.com KolayFizik.com KonuAnlatım.com
ÇOKGENLER 7. Sınıf Konu Anlatımı Özeti
7. Sınıf Çokgenler konusunu tekrar etmek için çok güzel özet konu anlatımı hazırladım. Sorularınızı, Soru Sor sayfasından sorabilirsiniz.
Çokgenler
Çokgenler, düzlemde belirli sayıda kenardan oluşan şekillerdir. Bu şekillerin kenarları ve iç açıları farklı özelliklere sahip olabilir. Özellikle düzgün çokgenler, tüm kenarları ve iç açıları eşit olan özel bir çokgen türüdür.
Çokgenlerin İç ve Dış Açıları
Bir çokgenin kenar sayısı n olsun. Bu çokgende her bir köşeden (n-3) tane köşegen çizilir. Bu köşegenler, n kenarlı çokgeni (n-2) tane üçgene ayırır. Yani, her köşeden çizilen köşegenler, çokgeni (n-2) tane üçgen oluşturacak şekilde böler.
Ayrıca, n kenarlı bu çokgenin iç açılarının ölçüleri toplamı, eşittir.
Örneğin;
Beşgenin iç açıları toplamı: Beşgenin kenar sayısı (n) 5’tir. İç açılarının toplamının formülü, ‘dir. Dolayısıyla, beşgenin iç açılarının toplamı ‘dir.
Altıgenin iç açıları toplamı: Altıgenin kenar sayısı (n) 6’dır. İç açılarının toplamının formülü, ‘dir. Dolayısıyla, altıgenin iç açılarının toplamı ‘dir.
Sekizgenin iç açıları toplamı: Sekizgenin kenar sayısı (n) 8’dir. İç açılarının toplamının formülü, ‘dir. Dolayısıyla, sekizgenin iç açılarının toplamı ‘dir.
Herhangi bir çokgenin dış açılarının ölçüleri toplamı dir
Düzgün Çokgenler
Bütün kenar uzunlukları ve bütün iç açılarının ölçüleri birbirine eşit olan çokgenlere düzgün çokgen denir.
n kenarlı bir düzgün çokgenin:
*İç açılarının ölçüleri toplamı:
*Bir iç açısının ölçüsü:
*Dış açılarının ölçüleri toplamı:
*Bir dış açısının ölçüsü:
Dörtgenler
Dörtgenler, düzlemde dört adet kenara sahip olan geometrik şekillerdir. Dörtgenlerin kenarları ve iç açıları farklı özelliklere sahip olabilir.
Paralelkenar
Karşılıklı kenarları eş ve paralel olan dörtgenlere “paralelkenar” denir.
*Paralelkenarın karşılıklı kenar uzunlukları birbirine eşit ve karşılıklı kenarları paraleldir.
,
,
*Paralelkenarın karşılıklı açıları eştir.
*Paralelkenarda ardışık açılar bütünlerdir yani ardışık açıların toplamı dir.
*Paralelkenarın köşegenleri birbirini ortalar.
*Paralelkenarda köşegenler ait olduğu köşelerdeki açıların açıortayı değildir
Alan:
Bir paralelkenarın alanı, herhangi bir kenar uzunluğu ile o kenara ait yüksekliğin çarpımına eşittir. Dolayısıyla, ABCD paralelkenarının alanı şeklinde hesaplanır.
Dikdörtgen
Karşılıklı kenarları paralel ve eş olup tüm iç açıları olan dörtgene “dikdörtgen” denir.
Dikdörtgenin:
*Karşılıklı kenarları paralel ve eşit uzunluktadır.
,
,
*İç açılarının ölçüsü dir.
*Köşegen uzunlukları birbirine eşittir ve bu köşegenler birbirini ortalar.
Alanı:
ABCD dikdörtgeninin alanı olarak hesaplanır.
Kare
Karşılıklı kenarları paralel, tüm kenar uzunlukları eşit olup tüm iç açıları olan dörtgene “kare” denir.
Karenin:
* Karşılıklı kenarları paraleldir. Tüm kenar uzunlukları birbirine eşittir.
,
*İç açılarının ölçüsü dir.
* Köşegen uzunlukları birbirine eşittir. Köşegenler birbirini ortalar ve dik kesişir.
ve
* Köşegenler açıortaydır.
Alan:
Bir kenarı a birim olan ABCD karesinin alanı birim karedir.
Eşkenar Dörtgen
Tüm kenar uzunlukları eşit ve karşılıklı kenarları paralel olan dörtgene “eşkenar dörtgen” denir.
Eşkenar dörtgen;
*Eşkenar dörtgenin karşılıklı açılarının ölçüleri eşittir.
,
*Eşkenar dörtgende ardışık açılar bütünlerdir.
* Eşkenar dörtgenin köşegenleri birbirini dik ortalar.
*Eşkenar dörtgende köşegenler ait olduğu köşelerdeki açıların açıortaylarıdır.
Alan;
ABCD eşkenar dörtgen [AC] ve [BD] köşegen olmak üzere olur.
NOT: Eşkenar dörtgen, özel bir paralelkenar olduğu için, eşkenar dörtgenin alanı şeklinde bulunabilir. Yani,
Yamuk
Karşılıklı kenar çiftlerinden en az biri paralel olan dörtgene “yamuk” denir.
Yamuk;
*Yamukta paralel olmayan kenarlara ait taban ve tepe açılarının toplamı dir.
Alanı:
Yani,
Paralel olmayan kenar uzunlukları eşit olan yamuğa “ikizkenar yamuk” denir.
İkizkenar yamuk;
Bir kenarı tabanlara dik olan yamuğa “dik yamuk” denir
Özetle;
- Kare, tüm kenarları eşit olan ve tüm iç açıları olan bir dikdörtgendir.
- Dikdörtgen, tüm iç açıları dik () olan bir paralelkenardır.
- Eşkenar dörtgen, tüm kenar uzunlukları eşit olan bir paralelkenardır.
- Kare, dikdörtgen, eşkenar dörtgen ve paralelkenar aynı zamanda birer yamuğun özel durumlarıdır.
Çevre Alan İlişkisi
Çevre uzunlukları eşit olan farklı dikdörtgenler arasında, kenar uzunlukları birbirine yakın olanların alanları daha büyük olur. Yani, kenar uzunlukları benzerlik gösteren dikdörtgenlerin alanları daha fazla olur.
Aynı alanlara sahip farklı dikdörtgenler arasında ise, kenar uzunlukları arasındaki fark birbirine yakın olanların çevre uzunlukları daha küçük olur. Yani, kenar uzunlukları benzer olan dikdörtgenlerin çevreleri daha az olur.